D/S BJØRNULF – 75 år sidan forliset
30 januar 2024 er det 75 år sia "DS Bjørnulf» grunnstøtte og forliste ved Ånnevika. Vraket minkar for kvart år.
6 september 2005 |
Bygd av Eiderwerft AG,
Tönning, Tyskland. 269 brt, 94 nrt, 300 t.dw. 126.5 x 23.1 x 12.4 fot, 300 HK.
12.9.1907: Levert som
tråler fra Eiderwerft A.G., Tönning, Tyskland til Friedrich Albert Pust,
Geestemünde, Tyskland. PG 125 - GEBRÜDER BRACKE.
01.11.1915: Rekvirert av Die Kaiserliche Marine.
26.11.1918: Returnert til eierne.
1925: Registrert i Wesermünde, Tyskland.
16.12.1932: Solgt til Heinrich Schmidt, Hamburg, Tyskland. Ombygget til lastefartøy - nytt navn – HARRY. (Ny tonnasje og mål: 300 tdw, 257 brt, 102 nrt. Nye dim.: L: 127,5-B: 23,1-D: 12,4).
01/1933: Solgt til R. H. Lister, Hull, England - nytt navn – NEWCO.
12/1935: Solgt i desember til F. W. Gisler, Panama - nytt navn – WILLY.
1936: Solgt til O/Ü Kalandus (J. Jürison), Tallin, Estland - nytt navn – VIRURAND.
06/1939: Solgt i juni til A/S Røykenes v/
Sigv. Risanger, Haugesund - nytt navn - RØYKENES (R-175-H).
21.6.1940: Rekvirert av Die Deutsche
Kriegsmarine - nytt navn – BÜFFEL.
05/1945: Returnert til eierne - navn
tilbake – RØYKENES.
08/1948: Solgt til A/S Ruth (Edv. Tvedt), Bergen.
12/1948: Nytt navn – BJØRNULF.
30.1.1949: Grunnstøtte og forliste v/Ånnevika på Frøya
i Bremanger kommune på reise
frå Florø til fiskefeltet.
01.11.1915: Rekvirert av Die Kaiserliche Marine.
26.11.1918: Returnert til eierne.
1925: Registrert i Wesermünde, Tyskland.
16.12.1932: Solgt til Heinrich Schmidt, Hamburg, Tyskland. Ombygget til lastefartøy - nytt navn – HARRY. (Ny tonnasje og mål: 300 tdw, 257 brt, 102 nrt. Nye dim.: L: 127,5-B: 23,1-D: 12,4).
01/1933: Solgt til R. H. Lister, Hull, England - nytt navn – NEWCO.
12/1935: Solgt i desember til F. W. Gisler, Panama - nytt navn – WILLY.
1936: Solgt til O/Ü Kalandus (J. Jürison), Tallin, Estland - nytt navn – VIRURAND.
08/1948: Solgt til A/S Ruth (Edv. Tvedt), Bergen.
Grunnstøytte:
Sildesnurparen «Bjørnulf»
frå Bergen forliste søndag 30. januar 1949. Om ettermiddagen dagen før gjekk
båten nordover frå Florø til Bremangerpollen for å leita etter sild. Det var
roleg vêr først på dagen, men i kveldinga auka det på til storm frå sør, som ut
over natta gjekk over på nordvest. «Bjørnulf» la seg til for anker på Ånnevika.
Om
natta auka vinden på til orkan styrke og i fem-tida rauk begge
ankerkjettingane. Mannskapet greidde ikkje å halda båten frå land, og i
seks-tida grunnstøytte båten. Heile mannskapet på 22 mann greidde å berga seg i
land i den eine dorryen (ein snurpebåt hadde to dorryar) men «Bjørnulf» var
fortapt.
Avis notis etter hendinga:
Bergens Arbeiderblad 01.02.1949. |
Sjøforklaring:
Sjøforklaring etter «Bjørnulf» forliset vart halden i Bergen byrett, 5. februar 1949. Frå retts-dokumenta nedafor er det notert fakta om båten, og ei tidsline frå «Bjørnulf» gjekk frå Florø, laurdag 29. januar, klokka 15.00, til mannskapet gjekk frå borde dagen etter, søndag 30. januar, omkring kl. 08.00
Sjøforklaring etter «Bjørnulf» forliset vart halden i Bergen byrett, 5. februar 1949. Frå retts-dokumenta nedafor er det notert fakta om båten, og ei tidsline frå «Bjørnulf» gjekk frå Florø, laurdag 29. januar, klokka 15.00, til mannskapet gjekk frå borde dagen etter, søndag 30. januar, omkring kl. 08.00
Faktaboks:
DS «Bjørnulf», på 268,56 brutto register tonn, bygd i Tyskland 1907, dampmaskin 400 HK, forliste i Ånnevika, nord på Frøya, Bremanger kommune, 30. januar 1949, - tilhøyrde frå 1948 rederiet AS «Ruth», Bergen, med kjenningsmerke L.K.F.N, og fiske-registreringsmerke B - 4 - B (Bergen 4 Bergen), - mannskap 22, - skipper Robert Fjereide, 28 år, kystskippereksamen, bustad Fjereide i Fjell kommune, - maskinassistent Oskar Bergestø, 41 år, bustad Sæbøvåg.
DS «Bjørnulf», på 268,56 brutto register tonn, bygd i Tyskland 1907, dampmaskin 400 HK, forliste i Ånnevika, nord på Frøya, Bremanger kommune, 30. januar 1949, - tilhøyrde frå 1948 rederiet AS «Ruth», Bergen, med kjenningsmerke L.K.F.N, og fiske-registreringsmerke B - 4 - B (Bergen 4 Bergen), - mannskap 22, - skipper Robert Fjereide, 28 år, kystskippereksamen, bustad Fjereide i Fjell kommune, - maskinassistent Oskar Bergestø, 41 år, bustad Sæbøvåg.
Tidsline – ulukkesturen:
29.
januar 1949:
kl 13.00: Gjekk frå Florø til Bremangerpollen for å leita etter sild.
Vêret: «sydlig frisk bris».
kl 15.00:
Framme i Bremangerpollen. Vêret: «begynte å friske på ifra syd».
Ved 17.00-tiden:
Ankra opp i Ånnevika, på «10 favners vann» for å sjå vêret an.
kl.
19.00: Vêrmeldinga varsla storm frå nord-nord-vest, vurderte å gå sør i
Oldersundet, men på grunn av vêret valde dei å avventa. Vêret: «sydlig storm
med regntykke». Sette ut det andre ankeret.
30.
januar 1949:
Omkring 01.30: Vêret: «fremdeles sydlig storm».
Omkring kl. 2.00:
Vêret: «sprang stormen over til vest og dreiet videre til n.v. [nordvest] med
økende vinnstyrke med valleslette og snøkaver».
Ved 4-tiden:
Maskinen brukt til å støtte opp om fortøyningane. Vêret: «vinden fortsatte å
auke til orkan».
I 5-tiden:
Rauk begge ankerkjettingane, full fart på maskinen for å halda båten frå land.
Vêret: «På grunn av snedrev og sjørokk kunne man absolutt ingen ting se.»
Ved 6-tiden:
Båten grunnstøytte, begge dorryane sett på vatnet, vart festa med solide
trosser til båten, «ganske snart [etter]»: Eit kraftig sjøbrot sleit laus den
eine dorryen. Skipspapir og ein del kontantar gjekk tapt. To mann i doryen
berga seg om bord. «Bjørnulf» kasta av skjeret den stod på, og dreiv seg fast
på eit anna skjer lenger sør, sterk slagside, motorlettbåten på fordekket
«skylt» over bord.
Omkring 8.00:
Mannskapet på 22 gjekk om bord i den attverande dorryen og «lenset inn til
Ånnevik», alle velberga i land, dorryen «knust». «Umiddelbart etter [at
mannskapet var gått i dorryen]»: «kom en ny brottsjø med orkanaktig stormbyge»
og kasta havaristen av skjeret slik at skipet dreiv inn mot nordvestsida av
Sleneset.
Foto frå 6 september 2005 og 7
januar 2024:
Kjelder:
Kommentarer
Legg inn en kommentar